Η Καθαρά Δευτέρα στο Άλσος Νέας Φιλαδέλφειας και το Έθιμο των Χαρταετών

46

Ο χαρταετός, που πετάμε την Καθαρά Δευτέρα, δεν είναι απλώς ένα παιχνίδι, αλλά ένα έθιμο με βαθιές ρίζες στην ελληνική λαογραφία, που συνδυάζει τη διασκέδαση με την ανάγκη για ανανέωση και αναψυχή. Η εικόνα του χαρταετού να πετάει ψηλά στον αέρα αποτελεί ένα σύμβολο ελευθερίας και χαράς, καθώς ο κόσμος συγκεντρώνεται στους ανοιχτούς χώρους και απολαμβάνει τη μοναδική αυτή παράδοση.

Από τα παλιά χρόνια, οι χαρταετοί κατασκευάζονταν με απλά υλικά, κυρίως από χαρτί και καλάμι, και οι άνθρωποι κάθε ηλικίας συμμετείχαν στο πέταγμα τους. Το έθιμο αυτό συνδέεται με την αρχή της άνοιξης, την εποχή της ανανέωσης και της ελαφρότητας, και είχε πάντα έναν παιχνιδιάρικο χαρακτήρα. Οι χαρταετοί, με τα χρωματιστά τους σχέδια και τις διάφορες μορφές τους, προκαλούσαν την περιέργεια και το θαυμασμό των περαστικών, ενώ η διαδικασία του πετάγματος προσέφερε μια ευχάριστη εκτόνωση από την καθημερινότητα. Ωστόσο οι κανόνες της αγοράς έχουν επιβάλλει χαρταετούς από πλαστικά υλικά και σε σχήματα που δεν έχουν σχέση με τους παραδοσιακούς χαρταετούς.

Ο χαρταετός, εκτός από τη χαρά του παιχνιδιού, συμβολίζει την αναζήτηση για ψηλά και μακριά, τον συνδυασμό της φύσης με τη φαντασία. Παιδιά και ενήλικες ακολουθούν την ίδια απλή αλλά τόσο απολαυστική διαδικασία: να αφήσουν τον αετό να υψωθεί στον ουρανό και να χορεύει με τον άνεμο, ανταγωνιζόμενοι μεταξύ τους για το ποιος θα τον κρατήσει ψηλότερα. Παρόλα αυτά σήμερα στο Άλσος Νέας Φιλαδέλφειας μάλλον άκαρπες ήταν οι προσπάθειες τον μπαμπάδων να σηκώσουν τους νέους αετούς στα κούλουμα που διοργάνωσε ο δήμος, με αποτέλεσμα ορισμένοι να το ρίξουν στους παραδοσιακούς χορούς.

Το έθιμο του χαρταετού παραμένει ζωντανό και αγαπητό σε όλη την Ελλάδα, ενώ η Ακαδημία Αθηνών έχει αναγνωρίσει τη σημασία του στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή των Ελλήνων. Είναι μία παραδοσιακή ψυχαγωγία που ενώνει γενιές και κρατά ζωντανή την αγάπη για τη φύση και τις παραδόσεις του τόπου.