του Κώστα Μανωλίδη*
Όσο επουσιώδες και να είναι, το θέμα των νέων στολών για την αφή της ολυμπιακής φλόγας κάνει ευκρινέστερο ένα συγκεκριμένο μοτίβο. Το ότι η εδραίωση της ηγεμονίας της άρχουσας ελίτ ταυτίζεται με μια σειρά αλλεπάλληλων βεβηλώσεων.
Από τις ανεμογεννήτριες και τα ριζόρτς, στην τσιμεντωμένη Ακρόπολη, από τον αρχαιοελληνικό τσαρλατανισμό του Άδωνη στην χριστουγεννιάτικη ακράτεια του Μπέου, από τα χλιδάτα μπιτσόμπαρα και τα experience park, στους μεγάλους περίπατους και στους λαμέ πύργους της Lamda Development, ο νεοφιλελεύθερος αμοραλισμός παράγει βεβηλώσεις.
Οι σταμπωτοί κίονες στα ρούχα της Κατράντζου συντονίζονται με ζήλο σε αυτήν τη λογική. Παίρνουν μια παράδοση αρχιτεκτονικού ανθρωπομορφισμού και την οπτική συνάφεια του πλισέ ενδύματος με τις ραβδώσεις του κίονα, και τις ξανασερβίρουν ευτελισμένες, σαν ποτό-μπόμπα. Όχι επανερμηνευμένες σε έργα τέχνης και δεξιοτεχνίας, αλλά αφυδατωμένες σε δισδιάστατες τυπωμένες αναπαραγωγές τους.
Δεν χρειάζεται να υπερασπιζόμαστε κάποια (ανύπαρκτη) γνησιότητα ούτε χρειάζεται να πιστεύουμε στην ιερότητα των σύγχρονων ολυμπιακών τελετών, για να μας ενοχλεί η αίσθηση του κίβδηλου. Γιατί όλες αυτές οι παραχαράξεις, όλοι αυτοί οι βανδαλισμοί, δεν έχουν σχέση με το ανατρεπτικό παιχνίδι της φάρσας και της σκωπτικής αποκαθήλωσης. Δεν προσπαθούν να πλήξουν κάποια συστημική πρωτοκαθεδρία, δεν κουρελιάζουν τον μανδύα ενός κονφορμισμού.
Αντίθετα υπηρετούν έναν βουλιμικό μηχανισμό εξουσίας και εκμετάλλευσης. Έναν μηχανισμό κυριαρχίας που επιβάλλεται, πέραν των άλλων μέσων, και με συνεχή αισθητικά πραξικοπήματα.
Όχι για να επιβάλλει μια δική του αισθητική ηγεμονία αλλά για να καταφέρει να υποσκελίσει ανταγωνιστικά νοήματα και αξίες. Να τα παγιδεύσει στην κινούμενη άμμο ενός αποσυντονισμένου φαντασιακού και ενός εξαρθρωμένου και ασυνάρτητου πνευματικού τοπίου.
Κώστας Μανωλίδης
Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
