Η ίδρυση Ν. Φιλαδέλφειας Ν. Χαλκηδόνας μέσα από τα επίσημα Γενικά Αρχεία του Κράτους

 

 

Η ίδρυση του προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας (Ιούλιος 1927)

 

Πριν από την εγκατάσταση των προσφύγων στη Νέα Φιλαδέλφειας και τη Νέα Χαλκηδόνα, η περιοχή ήταν γνωστή με την ονομασία περιοχή του Ποδονίφτη και ανήκε στον Δήμο Αθηναίων. Το 1923 αρχίζει από το Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων σε συνεργασία με το Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας η οικοδόμηση του προσφυγικού συνοικισμού μετά από απαλλοτρίωση έκτασης που ανήκε στον Πανάγιο Τάφο.

 

Τον Ιούλιο του 1927 εγκαθίστανται οι πρώτοι κάτοικοι, πρόσφυγες από την περιοχή του Γηροκομείου των Αμπελοκήπων όταν καταστράφηκαν τα οικήματα στα οποία διέμεναν από πυρκαγιά (οι πυροπαθείς των Αμπελοκήπων). Ο συνοικισμός της Νέας Φιλαδέλφειας, σε αντίθεση με τους άλλους προσφυγικούς συνοικισμούς που είχαν οικοδομηθεί μέχρι τότε, δημιουργήθηκε εξ αρχής με ρυμοτομικό σχέδιο, μόνιμο και συγκροτημένο, που χαρακτηριζόταν από την ανάπτυξη του συνοικισμού πάνω σε επάλληλες ελλειψοειδείς χαράξεις, ακτινωτά γύρω από την πλατεία Πατριάρχου. Χτίστηκε με γεωμετρική κανονικότητα, βασισμένος σε ρυμοτομικό σχέδιο που προέβλεπε δρόμους, χώρους πρασίνου και κοινόχρηστους χώρους. Το πολεοδομικό σχέδιο του συνοικισμού ακολουθεί τα χαρακτηριστικά της αγγλικής κηπούπολης.

 

Οι κάτοικοί του ήταν πρόσφυγες, κυρίως, από τις περιοχές της Σμύρνης, της Κωνσταντινούπολης, των Βουρλών. Η ονομασία Νέα Φιλαδέλφεια δόθηκε άτυπα το 1932 από τον δικηγόρο, πρώην βουλευτή και υπουργό Π. Διαμαντόπουλο, πρόσφυγα από τη Φιλαδέλφεια της Μικράς Ασίας. Το 1934 η Νέα Φιλαδέλφεια που υπαγόταν διοικητικά στον Δήμο Αθηναίων αναγνωρίζεται ως Κοινότητα και το 1947 ως ξεχωριστός Δήμος. (Πηγή: Ιστοσελίδα Παγκοσμίου Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ελληνισμού της Διασποράς)

 

Δείτε μέσα από τεκμήρια των αρχειακών συλλογών της Κεντρικής Υπηρεσίας των Γενικών Αρχείων του Κράτους:

 

• Διάγραμμα Κτηματογράφησης του προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας του 1930, όπου διακρίνεται και το Γυμναστήριο της ΑΕΚ.

• Σχεδιάγραμμα του 1928 των οικοπέδων του Αστικού Προσφυγικού Συνεταιρισμού Χαλκηδών (Περιοχή Ν. Φιλαδελφείας)», μεταξύ του ρεύματος Ποδονίφτη και της οδού Αθηνών-Τατοΐου.

• Κτηματολογικό διάγραμμα του 1924 της περιοχής «Γέροντα παρά τον Ποδονύφτην Αθηνών», (blueprint) όπου απαλλοτριώθηκε έκταση για την ανοικοδόμηση του προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας.

• Υπεύθυνη Δήλωση Αστικής Αποκατάστασης πρόσφυγα από τη Σινώπη του Πόντου, με την οποία δηλώνει την επιθυμία της να αγοράσει κρατική κατοικία στον Προσφυγικό Συνοικισμό Νέας Φιλαδελφείας (Ποδονίφτη), όπου εγκαταστάθηκε από το 1927.

• Πιστοποιητικό του Συνδέσμου Πυροπαθών Ν. Φιλαδελφείας που εκδόθηκε ως δικαιολογητικό για την αίτηση αστικής αποκατάστασης πρόσφυγα από τη Σινώπη του Πόντου (Οκτώβριος 1935)

• Πρωτόκολλο Υπηρεσίας Διαθέσεως Οικημάτων Συνοικισμού Νέας Φιλαδέλφειας (π. 1930)

• Κατάσταση εισπρακτέων από την Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος χρεών αστών προσφύγων αγοραστών κατοικιών του αστικού προσφυγικού συνοικισμού Νέας Φιλαδέλφειας (1936)

Διάγραμμα Κτηματογράφησης του προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας του 1930, όπου διακρίνεται και το Γυμναστήριο της ΑΕΚ. (ΓΑΚ, Κ.Υ., Αρχείο Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων)

Πιστοποιητικό του Συνδέσμου Πυροπαθών Ν. Φιλαδελφείας που εκδόθηκε ως δικαιολογητικό για την αίτηση αστικής αποκατάστασης πρόσφυγα από τη Σινώπη του Πόντου (Οκτώβριος 1935)
ΓΑΚ, Κ.Υ., Αρχείο Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Κτηματολογικό διάγραμμα του 1924 της περιοχής «Γέροντα παρά τον Ποδονύφτην Αθηνών», (blueprint) όπου απαλλοτριώθηκε έκταση για την ανοικοδόμηση του προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας.
ΓΑΚ, Κ.Υ., Αρχείο Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Σχεδιάγραμμα του 1928 των οικοπέδων του Αστικού Προσφυγικού Συνεταιρισμού Χαλκηδών (Περιοχή Ν. Φιλαδελφείας)», μεταξύ του ρεύματος Ποδονίφτη και της οδού Αθηνών-Τατοΐου.
ΓΑΚ, Κ.Υ., Αρχείο Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Υπεύθυνη Δήλωση Αστικής Αποκατάστασης πρόσφυγα από τη Σινώπη του Πόντου, με την οποία δηλώνει την επιθυμία της να αγοράσει κρατική κατοικία στον Προσφυγικό Συνοικισμό Νέας Φιλαδελφείας (Ποδονίφτη), όπου εγκαταστάθηκε από το 1927.
ΓΑΚ, Κ.Υ., Αρχείο Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Πρωτόκολλο Υπηρεσίας Διαθέσεως Οικημάτων Συνοικισμού Νέας Φιλαδέλφειας (π. 1930)
ΓΑΚ, Κ.Υ., Αρχείο Νομαρχίας Αττικής, Διεύθυνσης Κοινωνικής Πρόνοιας

Κατάσταση εισπρακτέων από την Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος χρεών αστών προσφύγων αγοραστών κατοικιών του αστικού προσφυγικού συνοικισμού Νέας Φιλαδέλφειας (1936)
ΓΑΚ, Κ.Υ., Αρχείο Νομαρχίας Αττικής, Διεύθυνσης Κοινωνικής Πρόνοιας

ΠΗΓΗ: ΓΑΚ