Διονύσης Σαββόπουλος: Μια πορεία που σημάδεψε μια γενιά

4

 

Έσβησε η φωνή που συντρόφεψε τις ανησυχίες, τις εξεγέρσεις και τα όνειρα μιας ολόκληρης γενιάς. Ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο «Σαββόπουλος της εποχής μας», όπως τον αποκαλούσαν πολλοί, έφυγε αφήνοντας πίσω του ένα έργο που συνδέθηκε άρρηκτα με την ψυχή της νεότερης Ελλάδας.

Με τα πρώτα του τραγούδια στα μέσα της δεκαετίας του ’60, μίλησε σε μια νεολαία που αναζητούσε ταυτότητα και ελευθερία. Ήταν η εποχή που ο λόγος έπρεπε να είναι υπαινικτικός, που το τραγούδι γινόταν καταφύγιο και εργαλείο αντίστασης. Στους στίχους του αντηχούσε η παράδοση, η ποίηση, η ειρωνεία και η πολιτική ευαισθησία. Ήταν ο λαϊκός τροβαδούρος μιας εποχής που ωρίμαζε μέσα στη φωτιά.

Η δικτατορία, οι πρώτες συναυλίες μετά τη μεταπολίτευση, οι φωνές στις πλατείες και στα αμφιθέατρα – όλα περνούσαν μέσα από τη μουσική του, που άλλοτε ψιθύριζε και άλλοτε κραύγαζε. Ο Σαββόπουλος υπήρξε πάντοτε παρών: σχολίαζε, σατίριζε, αγαπούσε, διαφωνούσε, μα πάνω απ’ όλα δημιουργούσε.

Από το Φορτηγό ως τον Μπάλλο, κι από το Βρώμικο ψωμί ως το Μακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νίκο, έπλεξε το νήμα μιας Ελλάδας που προσπαθούσε να βρει τον βηματισμό της μέσα στις αντιφάσεις και τα πάθη της.

Ιδιαίτερη θέση στην πορεία του κατέχει το τραγούδι «Η συγκέντρωση της ΕΦΕΕ» – μια σύνθεση που αποτυπώνει την ψυχολογία μιας γενιάς που βγήκε στους δρόμους με ορμή, ελπίδα και πίστη στη συλλογική δράση. Ένα τραγούδι-ντοκουμέντο για την εποχή που η πολιτική δεν ήταν απλώς θέση, αλλά βίωμα.

Ο Σαββόπουλος υπήρξε πάντα μια αντιφατική μορφή, μα γι’ αυτό και τόσο αληθινή. Αντιπροσώπευσε το πέρασμα από τη ρομαντική αμφισβήτηση στη μελαγχολία της ωριμότητας. Μίλησε για την ατομική ευθύνη, την απομάγευση, τη μεταμόρφωση. Η μουσική του δεν ήταν ποτέ απλώς τραγούδι· ήταν σχόλιο, καθρέφτης, χρονικό μιας εποχής που δεν υπάρχει πια — αλλά που εξακολουθεί να μας καθορίζει.

Ενδεικτική δισκογραφία

  • Φορτηγό (1966) 

  • Το περιβόλι του τρελλού (1969)

  • Μπάλλος (1971) 

  • Βρώμικο ψωμί (1972)

  • Δέκα χρόνια κομμάτια (1975)

  • Η Ρεζέρβα (1979)

  • Τραπεζάκια έξω (1983)

  • Το Κούρεμα (1989)

  • Μη πετάξεις τίποτα (1994)

  • Ο Χρονοποιός (1999)

Μουσική για θέατρο και παραστάσεις

  • Αχαρνής (Θέατρο Τέχνης – Κάρολος Κουν, 1976)

  • Μακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νίκο (μουσική σύνθεση εμπνευσμένη από τον Νίκο Τεμπονέρα)

  • Μουσικές συνθέσεις για επιθεωρήσεις, τηλεοπτικές παραγωγές και θεατρικές παραστάσεις

Ο Διονύσης Σαββόπουλος υπήρξε κάτι περισσότερο από τραγουδοποιός· υπήρξε ένας αφηγητής του ελληνικού 20ού αιώνα, ένας καλλιτέχνης που ένωσε το προσωπικό με το συλλογικό, την ιστορία με το τραγούδι.
Το έργο του θα συνεχίσει να ψιθυρίζει στα αυτιά όσων έμαθαν να ακούν πίσω από τις λέξεις – εκεί όπου κατοικεί η μνήμη.