Ο Συνήγορος του Πολίτη, μετά από πλήθος αναφορών πολιτών, επεσήμανε ότι δεν είναι νόμιμη η ταμειακή βεβαίωση προστίμων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.) όταν αυτή γίνεται μετά την πάροδο τριών ετών από την τέλεση της παράβασης. Όπως τονίζεται στο σχετικό Πόρισμα, η κλήση δεν μπορεί να αποτελέσει απεριόριστο στο χρόνο τίτλο βεβαίωσης, αλλά οι δήμοι οφείλουν να εγγράφουν τα πρόστιμα στους βεβαιωτικούς καταλόγους εντός τριετίας. Η θέση αυτή επιβεβαιώνεται και από τη νομολογία των δικαστηρίων, ενώ η πλειονότητα των δήμων έχει ήδη συμμορφωθεί, με ορισμένους ωστόσο να συνεχίζουν να προχωρούν σε παράτυπες βεβαιώσεις, προκαλώντας αιφνιδιασμό και ανασφάλεια δικαίου στους πολίτες.
Το Πόρισμα επισημαίνει ότι η καθυστέρηση βεβαίωσης των προστίμων οφείλεται σε αδυναμία της δημόσιας διοίκησης να οργανώσει αποτελεσματικούς μηχανισμούς είσπραξης, γεγονός που οδηγεί ταυτόχρονα σε ατιμωρησία για παραβάτες και σε άδικες επιβαρύνσεις για πολίτες μετά από πολλά χρόνια. Για τον λόγο αυτό, προτείνεται η βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου και η παροχή σαφών οδηγιών από το Υπουργείο Εσωτερικών προς τους δήμους, ώστε να διασφαλίζεται ενιαία και σύννομη εφαρμογή του νόμου και να αποφεύγεται η αυθαίρετη βεβαίωση οφειλών πέραν της νόμιμης τριετίας.
Η διαδικασία, όπως την έχει ξεκαθαρίσει ο Συνήγορος του Πολίτη και το Υπουργείο Εσωτερικών, είναι η εξής:
- Βεβαίωση παράβασης από τη Δημοτική Αστυνομία ή άλλο αρμόδιο όργανο
– Αυτό είναι το πρώτο στάδιο: η καταγραφή της κλήσης (η πράξη βεβαίωσης παράβασης).
- Διοικητική βεβαίωση της οφειλής από τον Δήμο
– Δηλαδή, η παράβαση πρέπει να «μετατραπεί» σε χρηματική απαίτηση του δήμου, μέσω της ταμειακής υπηρεσίας.
– Αυτό γίνεται με την έκδοση βεβαιωτικού καταλόγου, στον οποίο εγγράφονται τα πρόστιμα και στη συνέχεια μπορούν να εισπραχθούν όπως κάθε άλλη δημοτική οφειλή.
- Χρονικό όριο (3ετία)
– Η ταμειακή βεβαίωση (δηλαδή η καταχώριση στον βεβαιωτικό κατάλογο) πρέπει να γίνει εντός τριών (3) ετών από το τέλος του έτους που εκδόθηκε η κλήση.
– Αν ο Δήμος δεν το κάνει μέσα σε αυτή την τριετία, χάνει το δικαίωμα να εισπράξει το πρόστιμο, λόγω παραγραφής.
Με άλλα λόγια:
* Η κλήση από μόνη της δεν αρκεί για να εισπραχθεί το πρόστιμο.
* Απαιτείται έγκαιρη ταμειακή βεβαίωση από τον Δήμο.
* Αν δεν γίνει μέσα στο προβλεπόμενο διάστημα, η οφειλή δεν μπορεί πλέον να καταλογιστεί στον πολίτη.