Μια σπουδαία μορφή της ελληνικής διανόησης, ένας αγωνιστής της ζωής, ένας αναμορφωτής της σκέψης — ο Ευτύχης Ι. Μπιτσάκης έφυγε από τη ζωή στις 19 Αυγούστου 2025, στο νοσοκομείο Αλεξάνδρα, αφήνοντας πίσω του ένα αξεπέραστο θεωρητικό και πολιτικό έργο
Η ζωή και το έργο του
Γεννημένος στο Κάδρος της Κρήτης στις 24 Αυγούστου 1927 , ο Μπιτσάκης έζησε τη ζωή στο μέγιστο της έντασής της ξεκινώντας από τους δρόμους της Εθνικής Αντίστασης (ΕΠΟΝ), περνώντας από τις εξορίες και τη δικτατορική φυγή στο Παρίσι, και επιστρέφοντας για να αφιερώσει τη ζωή του στη φιλοσοφία και στον αγώνα .
Σπούδασε Χημεία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια Θεωρητική Φυσική και Φιλοσοφία στο Παρίσι. Αναγορεύτηκε διδάκτορας φιλοσοφίας (PhD) στο Πανεπιστήμιο Paris VIII και διδάκτορας «επικρατείας» της Γαλλίας, στη Φιλοσοφία των Επιστημών. Εργάστηκε σε υπηρεσίες όπως το Πυρηνικό Κέντρο Saclay και το College de France, δίδαξε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Paris XI και Φιλοσοφία των Επιστημών στο Paris VIII .
Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα (1976), διατέλεσε κύριος ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και, το 1981, εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής στην Έδρα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, όπου υπηρέτησε και ως κοσμήτορας της φιλοσοφικής σχολής . Παράλληλα, υπηρέτησε ως υφηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, δίδαξε «Εισαγωγή στις Φυσικές Θεωρίες» και πρωτοστάτησε σε σεμινάρια όπως τα “Θεμέλια των Επιστημών”
Θεωρητικά και εκδοτικά ιδρύματα
Ο Μπιτσάκης έδωσε μορφή στο θεωρητικό διάλογο και την κριτική σκέψη μέσω πρωτοβουλιών όπως:
- Το περιοδικό Σύγχρονα Θέματα
- Την εκδοτική ομάδα του Διαλεκτική
- Την επιμέλεια του θεωρητικού περιοδικού Ουτοπία από το 1992
Θεματική εμβέλεια του έργου
Το έργο του Μπιτσάκη εκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα:
- Φιλοσοφία των επιστημών: σχετικότητα, κβαντική μηχανική, θεμέλια των φυσικών θεωριών
- Οντολογία, Γνωσιοθεωρία, Φιλοσοφική Ανθρωπολογία
- Πολιτική-θεωρητικά έργα που απάντησαν στην ιστορική στροφή της Αριστεράς:
Ρήξη ή Ενσωμάτωση; (1989) στις κοσμογονικές αλλαγές της εποχής, παρακινεί σε κομμουνιστική ρήξη αντί “ενσωμάτωσης”
Ένα φάντασμα πλανιέται αναστοχασμός πάνω στις στρεβλώσεις του υπαρκτού σοσιαλισμού
Στη συνολική του γραφή, ο Μπιτσάκης υπερασπίστηκε μια συγκροτημένη, επιστημονικά θεμελιωμένη μαρξιστική προσέγγιση, η οποία δεν αρνείται την κριτική στα αδιέξοδα του παρελθόντος
Πολιτική δράση και κομματική διαδρομή
Από μαθητής στην ΕΠΟΝ, καταδικάστηκε σε θάνατο που μετατράπηκε σε δεκαετή φυλάκιση, με εξορία στη Γυάρο. Παρέμεινε ενεργός στον αντιδικτατορικό αγώνα από το Παρίσι, ενώ διετέλεσε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ πριν αποχωρήσει το 1989 και ενταχθεί στο Νέο Αριστερό Ρεύμα (ΝΑΡ) και αργότερα στην Κομμουνιστική Απελευθέρωση, έως το τέλος του βίου του.
Επίλογος
Ο θάνατός του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό για την επιστημονική κοινότητα, τη μαρξιστική διανόηση, την αριστερά και την οικογένειά του. Ταυτόχρονα, το έργο του είναι πλούσιο και ακέραιο ένας σύγχρονος φάρος για όσους επιθυμούν τη συγχρονισμένη θεωρία και πράξη, τη ρήξη με το παρωχημένο και την επαναστατική αναζήτηση
ΠΗΓΕΣ:
Όλα τα παραπάνω και στοιχεία αντλήθηκαν από wikipedia.org, ethnos.gr, efsyn.gr, haniotika-nea.gr, politeianet.gr,prin.gr
