Ο Δεκαπενταύγουστος στην Ελλάδα δεν είναι απλώς μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας· είναι το «Πάσχα του καλοκαιριού», η μέρα που η ψυχή ανηφορίζει προς τη Μάνα του Χριστού. Από τα νησιά του Αιγαίου μέχρι τις κορφές της Πίνδου, κάθε τόπος έχει τη δική του Παναγιά, με τα θαύματά της, τις δοξασίες και τα πανηγύρια της. Καμπάνες που χτυπούν χαρμόσυνα, λιτανείες κάτω από τον ήλιο, θυμίαμα που μπλέκεται με τη μυρωδιά του βασιλικού και γλέντια που συνεχίζονται μέχρι να ξημερώσει.
Οι μεγάλες Παναγιές της Ελλάδας
Τήνος – Η Μεγαλόχαρη της Ελλάδας
Από το 1823 που βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα, η Τήνος έγινε σύμβολο πίστης για όλη την Ελλάδα. Πιστοί ανεβαίνουν γονατιστοί από το λιμάνι, κουβαλώντας τάματα σε ασήμι: σπίτια, καράβια, παιδιά. Η διαδρομή δεν είναι απλώς δρόμος, είναι προσευχή που γίνεται βήμα.
Πάρος – Η Εκατονταπυλιανή, η αρχόντισσα του Αιγαίου
Λένε πως έχει 99 φανερές πύλες και την εκατοστή που θα ανοίξει μόνο όταν οι Έλληνες ανακτήσουν την Κωνσταντινούπολη. Στον εσπερινό, ολόκληρη η Χώρα φωτίζεται από καντήλια και οι ψαλμωδίες ενώνονται με το κύμα.
Παναγία Σουμελά – Η μάνα των Ποντίων
Στο Βέρμιο, η εικόνα που, κατά την παράδοση, φιλοτέχνησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς, κρατά ζωντανή την ανάμνηση του Πόντου. Ο χορός Σέρρα στον προαύλιο χώρο δεν είναι μόνο πανηγύρι· είναι όρκος ότι η μνήμη δεν χάνεται.
Παναγία Χοζοβιώτισσα – Η φύλακας της Αμοργού
Σκαρφαλωμένη σε απόκρημνο βράχο, μοιάζει να αγκαλιάζει το πέλαγος. Ησυχία, μυρωδιά θυμιάματος και απέραντη θέα γίνονται προσευχή χωρίς λόγια.
Παναγία της Κανάλας – Η χαρά της Κύθνου
Βρέθηκε στα δίχτυα ψαράδων. Τώρα προστατεύει το νησί και τους ναυτικούς του, με θαλασσινές πομπές που φωτίζουν τη νύχτα του Δεκαπενταύγουστου.
Η Παναγιά και ο κόσμος – Γιορτές πέρα από την Ελλάδα
Πορτογαλία – Η Παναγία της Φάτιμα
Στη μικρή πόλη Φάτιμα, τρία παιδιά το 1917 είπαν πως είδαν την Παναγία. Από τότε, εκατομμύρια πιστοί επισκέπτονται το ιερό, πολλοί περπατώντας χιλιόμετρα γονατιστοί. Στις μεγάλες πανηγύρεις, ο χώρος φωτίζεται από χιλιάδες κεριά, κι η σιωπή χιλιάδων ανθρώπων γίνεται προσευχή που σκεπάζει τον τόπο.
Ιταλία – Η Παναγία της Λορέτο
Στη Λορέτο, φυλάσσεται κατά την παράδοση το σπίτι όπου έζησε η Παναγία. Είναι κέντρο διεθνούς προσκύνησης, με λειτουργίες σε πολλές γλώσσες και πομπές που θυμίζουν παλιά μεσαιωνικά προσκυνήματα.
Λατινική Αμερική – Η Παναγία της Γουαδελούπης (Μεξικό)
Η εικόνα της, τυπωμένη θαυματουργά στο μανδύα του Ινδιάνου Χουάν Ντιέγκο, συνδέει την Καθολική πίστη με τις ιθαγενείς παραδόσεις. Στις 12 Δεκεμβρίου, εκατομμύρια πιστοί γεμίζουν την Πόλη του Μεξικού με χορούς, τραγούδια και πολύχρωμες πομπές.
Από το άσπρο ξωκλήσι της Σίφνου μέχρι το πολύβουο ιερό της Φάτιμα, κι από το μοναστήρι της Λορέτο ως τον λόφο της Γουαδελούπης, η μορφή της Παναγιάς ταξιδεύει πάνω από σύνορα και γλώσσες. Σε κάθε λιμάνι, σε κάθε κορφή, σε κάθε φτωχό δωμάτιο ή λαμπρό ναό, το ίδιο βλέμμα μάνας γέρνει προς τον άνθρωπο. Η Παναγιά δεν ανήκει σε έναν λαό· ανήκει σε κάθε καρδιά που ψιθυρίζει βοήθεια ή ευχαριστώ.
Κι έτσι, τον Δεκαπενταύγουστο, η Ελλάδα και ο κόσμος γιορτάζουν μαζί — ένα πανηγύρι γης και ουρανού, αγάπης και ελπίδας, που δεν σβήνει ποτέ.
Χρόνια Πολλά σε όσους και όσες που γιορτάζουν σήμερα
