Η ομάδα του Dekeleias προσπάθησε να αποτυπώσει με λίγα λόγια την πραγματική εικόνα του φετινού καλοκαιριού στον εσωτερικό τουρισμό, τις δυνατότητες –και κυρίως τις δυσκολίες– που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες για να πραγματοποιήσουν τις πολυπόθητες, έστω και σύντομες, καλοκαιρινές διακοπές. Σε μια περίοδο γεμάτη αντιφάσεις, πολέμους, σκάνδαλα όπου κάποιο ιδιοποιήθηκαν τα εκατομμύρια του ΟΠΕΚΕΠΕ το καλοκαίρι παραμένει ανάγκη, αλλά όχι για όλους εφικτή πραγματικότητα.
Καλό καλοκαίρι από τη συντακτική ομάδα.
Διακοπές μικρότερης διάρκειας: Από 9–15 ημέρες στις 5
Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του ΙΝΣΕΤΕ (2024), η μέση διάρκεια διακοπών των Ελλήνων έχει μειωθεί στις 4,8 ημέρες, έναντι 6,4 ημερών το 2019 και 5,5 ημερών το 2023. Η σύγκριση δείχνει σταθερή καθοδική πορεία, παρά το άνοιγμα του τουρισμού τα τελευταία χρόνια. Μόνο ένα μικρό ποσοστό (κάτω του 15%) μπορεί να κάνει διακοπές άνω της μιας εβδομάδας.
Η αλλαγή αυτή αποδίδεται σε:
* Αύξηση τιμών σε καταλύματα και εστίαση,
* Υψηλό μεταφορικό κόστος,
* Περιορισμένο διαθέσιμο εισόδημα,
* Ανασφάλεια λόγω ανεργίας ή επισφαλούς εργασίας.
Μεταφορικό κόστος: Το βασικό «φρένο» για τους νησιώτικους προορισμούς
Οι τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων έχουν φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη. Για παράδειγμα:
* Μια τετραμελής οικογένεια με ΙΧ χρειάζεται άνω των 450 ευρώ για να μεταβεί και να επιστρέψει από ένα μέσο κυκλαδίτικο νησί. Μας το επιβεβαίωσαν και φίλοι που πήγαν στη Λέσβο
* Οι αεροπορικές πτήσεις προς νησιά όπως η Κρήτη, η Ρόδος και η Κεφαλονιά είναι πολύ ακριβότερες από πτήσεις προς Βιέννη ή Μιλάνο, ειδικά σε ώρες αιχμής.
Το μεταφορικό ισοδύναμο έχει εφαρμογή μόνο σε μόνιμους κατοίκους, με αποτέλεσμα η πρόσβαση στα νησιά για τον μέσο Έλληνα ταξιδιώτη να γίνεται πολυτέλεια.
Μείωση παρουσίας Ελλήνων τουριστών στα νησιά
Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων καταγράφουν πτώση 15%-25% στις κρατήσεις Ελλήνων στα νησιά, σε σύγκριση με το καλοκαίρι του 2024. Αντίθετα, οι ξένοι τουρίστες διατηρούν υψηλά ποσοστά αφίξεων. Σε περιοχές όπως η Πάρος, η Νάξος και η Κέρκυρα, λιγότεροι Έλληνες φαίνεται να παραθερίζουν φέτος – και όσοι πηγαίνουν, παραμένουν λιγότερες ημέρες και καταναλώνουν λιγότερο.
Η κατανάλωση αλλάζει: Από την ταβέρνα στο πρόχειρο φαγητό
Σύμφωνα με τα εμπορικά επιμελητήρια Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, οι επιχειρήσεις εστίασης βλέπουν κάμψη 20%-30% στον τζίρο τους, κυρίως από την πλευρά της ελληνικής πελατείας. Οι καταναλωτές αποφεύγουν το καθημερινό φαγητό σε εστιατόρια, περιορίζονται σε:
* σουβλάκια και πίτες,
* έτοιμο φαγητό από φούρνους και σούπερ μάρκετ,
* μαγείρεμα σε ενοικιαζόμενα δωμάτια,
* ψώνια σε φθηνότερα τοπικά παντοπωλεία.
Η στροφή στο “εύκολο και πρόχειρο φαγητό είναι πια μαζικό φαινόμενο, και αφορά όχι μόνο τους νέους αλλά και οικογένειες και ηλικιωμένους παραθεριστές.
Το 15Αύγουστο αναμένεται το μεγάλο πικ – αλλά με «κούφια» πληρότητα
Παρά τα μειωμένα ποσοστά κρατήσεων μέχρι στιγμής, το πικ της τουριστικής κίνησης αναμένεται παραδοσιακά στον Δεκαπενταύγουστο, από τις 10 έως τις 18 Αυγούστου. Πολλά νησιά και ηπειρωτικοί προορισμοί **εμφανίζουν πληρότητες άνω του 90%, αλλά μεγάλο μέρος αυτής αφορά:
* ξένους τουρίστες που έχουν προκρατήσει από την άνοιξη,
* πακέτα προσφορών μέσω tour operators,
* ή φιλοξενία σε σπίτια συγγενών.
Το φαινόμενο της «τεχνητής πληρότητας» δεν αποτυπώνει την πραγματική τουριστική κίνηση των Ελλήνων, οι οποίοι, σε μεγάλο ποσοστό, επιλέγουν να φύγουν αργότερα ή καθόλου.
Μόνο 3 στους 10 κάνουν «κανονικές» διακοπές
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ (2024) και ανάλυση του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, μόνο το 29% των ελληνικών νοικοκυριών μπορούν να πραγματοποιήσουν διακοπές με έξοδα για διαμονή, μετακίνηση και ψυχαγωγία. Οι υπόλοιποι:
* είτε μένουν στον τόπο κατοικίας τους,
* είτε επιστρέφουν στο πατρικό/χωριό, για να περιορίσουν τα έξοδα βάζοντας μποστάνια ή ψαρεύοντας.
Η δωρεάν διαμονή σε οικογενειακά σπίτια είναι ο βασικός τρόπος διακοπών για πάνω από το 50% των πολιτών, κυρίως στις ηλικίες 35-55.
Η ανεργία «κόβει» τις διακοπές
Παρότι το επίσημο ποσοστό ανεργίας βρίσκεται στο 10,3% (Ιούνιος 2025, ΕΛΣΤΑΤ, κάτι πήγε στραβά με τα στοιχεία του Ιουλίου και δεν ανακοινώθηκαν επισήμως), η πραγματική εικόνα είναι πιο ζοφερή:
* Υποαπασχόληση και εποχική εργασία δεν επιτρέπουν αποταμίευση.
* Νέοι 18-30 ετών και άτομα άνω των 55 δεν έχουν τη δυνατότητα να προγραμματίσουν ούτε λίγες μέρες διακοπών.
* Ο τουριστικός κλάδος απασχολεί μεν κόσμο το καλοκαίρι, αλλά χωρίς ρεπό, με εξαντλητικά ωράρια και χαμηλούς μισθούς, αφήνοντας μικρά περιθώρια για προσωπικό χρόνο.
Το ελληνικό καλοκαίρι του 2025 διαμορφώνεται ως μια περίοδος περισυλλογής αντί για ανεμελιά, με τις παραδοσιακές «καλοκαιρινές διακοπές» να είναι πλέον για λίγους ή έστω για λιγότερους. Το αυξανόμενο κόστος ζωής, οι χαμηλοί μισθοί, η ενεργειακή και οικονομική ανασφάλεια περιορίζουν τις επιλογές. Αν και ο τουρισμός ως κλάδος παραμένει ισχυρός, η συμμετοχή των Ελλήνων πολιτών σε αυτόν γίνεται με λιτότητα, συντομία και συχνά από ανάγκη.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα επανέλθει ποτέ η αίσθηση του «καλοκαιριού για όλους» ή αν βαδίζουμε σε μια εποχή που ούτε το χωριό δεν είναι αυτονόητο.
Καλό Καλοκαίρι απο το Dekeleias Team
