Η Κοινωνική Διάσταση της Διακονίας του Πάπα Φραγκίσκου: Ένας Ανθρωπιστής Ηγέτης της Εκκλησίας
Ο Πάπας Φραγκίσκος, από την εκλογή του στην ηγεσία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, έχει αναδείξει την κοινωνική δικαιοσύνη ως κεντρικό πυλώνα της αποστολής του. Η διακονία του δεν περιορίσθηκε μόνο στις θρησκευτικές και πνευματικές διαστάσεις, αλλά επεκτάθηκε σε μια δυναμική κοινωνική προσέγγιση που αφορά τις κοινωνικές ανισότητες, την φτώχεια, τα δικαιώματα των προσφύγων, και την προστασία του περιβάλλοντος.
Από την πρώτη ημέρα της εκλογής του, ο Φραγκίσκος ξεχώρισε για τη λιτότητα και την απλότητα του τρόπου ζωής του. Αντί να ζει στον πολυτελή Παπικό Παλάτι, προτίμησε να εγκατασταθεί σε έναν απλό χώρο διαμονής μέσα στο Βατικανό, στέλνοντας έτσι το πρώτο μήνυμα της διακονίας του. Το κύριο μήνυμα του Φραγκίσκου ήταν η επίγνωση της κοινωνικής αδικίας και της ανάγκης για άμεση δράση προς την κατεύθυνση της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς. Η απώλειά του είναι πλήγμα στις αρχές αυτές.
Οι αξίες της συμπόνιας και της ισότητας ήταν θεμέλια της διακονίας του. Μέσω των συνεχών εκκλήσεών του για έναν κόσμο πιο δίκαιο και ειρηνικό, ο Πάπας ανάδειξε το ζήτημα της φτώχειας και είχε επανειλημμένα τονίσει ότι η Εκκλησία πρέπει να βρίσκεται κοντά στους πιο αδύναμους και περιθωριοποιημένους της κοινωνίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που επισκέφτηκε καταυλισμούς προσφύγων(ανάμεσά τους και η Μόρια), φυλακές και νοσοκομεία, επιδεικνύοντας την πραγματική διάσταση της διακονίας του.
Στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του έγραψε σχετικά για τον Αλέξη Τσίπρα:
«Με αυτούς τους στοχασμούς στην ψυχή, λίγους μήνες μετά το Ιράκ, επέστρεψα στη Λέσβο, το ελληνικό νησί που φιλοξενεί το κέντρο μεταναστών της Μόριας, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, που για πάρα πολύ καιρό έδειχνε το πρόσωπο της αποτυχίας της μεταναστευτικής πολιτικής της γηραιάς Ευρώπης. Είχα ξαναβρεθεί εκεί πέντε χρόνια νωρίτερα, το 2016, σε ένα ταξίδι-αστραπή με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, τον Αρχιεπίσκοπο της Ελλάδας Ιερώνυμο μετά από πρόσκληση του τότε Έλληνα Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ενός ανθρώπου προς τον οποίο έχω βαθύ σεβασμό. Ενός πολιτικού που ήξερε να αγωνίζεται για το καλό του λαού του.»
Επιπλέον, ο Φραγκίσκος προώθησε τη «Λαϊκή Εκκλησία», ενθαρρύνοντας τους πιστούς να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες σε τοπικό επίπεδο και να συμμετέχουν ενεργά στην αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων. Η Εκκλησία του Πάπα Φραγκίσκου είχε μετατραπεί σε μια γέφυρα που συνδέει τη θρησκευτική πίστη με τις καθημερινές ανάγκες και τα προβλήματα των ανθρώπων, αφήνοντας σημαντικές παρακαταθήκες για τον διάδοχό του.
Αξιοσημείωτο είναι το ενδιαφέρον του για την οικολογική κρίση και την κλιματική αλλαγή, με την εγκύκλιο “Laudato Si'” να αποτελεί ένα από τα πιο δυναμικά μηνύματα του 21ου αιώνα για την προστασία του περιβάλλοντος. Ο Πάπας δεν έβλεπε την οικολογία μόνο ως περιβαλλοντικό ζήτημα, αλλά και ως κοινωνικό και ηθικό πρόβλημα που επηρέαζε τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Από την άλλη πλευρά, ο Φραγκίσκος προώθησε και την εκστρατεία κατά της διαφθοράς και την ανάγκη για εκδημοκρατισμό των θεσμών, καταγγέλλοντας τις πολιτικές εξουσίες που αδιαφορούν για τους ανθρώπους και τους καταδικάζουν στη φτώχεια και την αδικία. Μέσα από το έργο του, ο Πάπας είχε συχνά τονίσει την ανάγκη για περισσότερη διαφάνεια και ευθύνη από την πλευρά των ηγετών, προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα μέλλον πιο δίκαιο για όλους.
Συνοψίζοντας, η κοινωνική διάσταση της διακονίας του Πάπα Φραγκίσκου είναι αναμφισβήτητη. Με τη δράση του για την κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ειρήνη, έχει αναδείξει μια Εκκλησία που δεν παραμένει αμέτοχη στις κοινωνικές προκλήσεις, αλλά προχωρά με θάρρος και ελπίδα προς ένα καλύτερο μέλλον για τον κόσμο. Με τον θάνατό του, η Καθολική Εκκλησία έχασε έναν μεγάλο Πάπα, έναν συνετό ποιμένα και έναν θαρραλέο ανανεωτή της αποστολής της Εκκλησίας
