Οριακή είναι πλέον η ικανότητα του Κηφισού να παροχετεύει μεγάλο μέρος των ομβρίων υδάτων στο λεκανοπέδιο. Για τον λόγο αυτό, όπως επισημαίνουν ειδικοί, είναι άμεση ανάγκη να προχωρήσουν έργα ορεινής υδρονομίας κοντά στις πηγές του, ενώ οι παρακηφίσιοι δήμοι πρέπει να καταστρώσουν σχέδια για να αυξήσουν τη διήθηση νερού στο υπέδαφος, μειώνοντας τις «σκληρές», αδιαπέρατες επιφάνειες. Ως προς τα υπόλοιπα ρέματα της Αττικής, η πολιτεία πρέπει να ακολουθήσει το ευρωπαϊκό παράδειγμα, διατηρώντας ή επαναφέροντάς τα στη φυσική τους κατάσταση.
Τα συμπεράσματα αυτά προέρχονται από ημερίδα με θέμα «Ο Κηφισός και τα αντιπλημμυρικά έργα στην Αττική», που διοργάνωσε ο «Σύλλογος Ροή – Πολίτες υπέρ των ρεμάτων». Η πρώτη αναφορά στον Κηφισό αφορούσε τις πρόσφατες αποκαλύψεις για την ύπαρξη και τρίτης υπόγειας «λίμνης». «Κανείς δεν περίμενε ότι μια διατομή από σκυρόδεμα μπορεί να διαβρώνεται. Μια μικρή ατέλεια στο μπετόν αρκεί – μετά ο πυθμένας καταστρέφεται με την ορμή του νερού και σχηματίζονται οι λίμνες», ανέφερε ο Δημήτρης Ζαρρής, υδρογεωλόγος – μηχανικός.
Μιλώντας για την ποσότητα νερού που κατεβάζει ο Κηφισός χωρίς να υπερχειλίσει (δηλαδή την παροχετευτική ικανότητά του), ο κ. Ζαρρής εκτίμησε ότι βρίσκεται στα όριά της. «Τα σχέδια διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας δείχνουν ότι σε περίπτωση μιας πλημμύρας 50ετίας, ο Κηφισός θα υπερχειλίσει στη χαμηλή ζώνη του Κηφισού, στο Φάληρο και το Μοσχάτο, καθώς και σε κάποια από τα ανώτερα τμήματά του στον Κόκκινο Μύλο και το Μενίδι.
Η παροχετευτική ικανότητα του Κηφισού είναι 1.400 m3/sec και είναι πολύ δύσκολο να αυξηθεί». Από την ανάλυση του σχεδίου διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας προκύπτει ότι υπό ξηρές συνθήκες, σε βροχοπτώσεις 50ετίας, ο Κηφισός θα «κατεβάζει» 982 m3/sec, υπό μέσες συνθήκες 1.740 m3/sec και υπό υγρές συνθήκες 2.227 m3/sec.
«Τα στοιχεία αυτά έχουν κάποιες αβεβαιότητες, ελλείψει δεδομένων. Επίσης λαμβάνουν υπόψη την ορθή λειτουργία του δικτύου ομβρίων στο λεκανοπέδιο κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής βροχόπτωσης, κάτι που δεν είναι απαραίτητο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι προφανές ότι πρέπει να μειώσουμε την “παροχή αιχμής”, δηλαδή την ποσότητα νερού που καταλήγει στον Κηφισό την κρίσιμη στιγμή της ισχυρής βροχόπτωσης», ανέφερε ο κ. Ζαρρής.
«Καμπανάκι» ότι η ποσότητα υδάτων που κατεβάζει ο Κηφισός χωρίς να υπερχειλίσει βρίσκεται στα όριά της.
Οπως εκτιμά, η πολιτεία πρέπει να κινηθεί προς την κατασκευή μέτρων φυσικής συγκράτησης νερού (δηλαδή όχι μεγάλων τεχνικών έργων) στα σημεία όπου η κοίτη του Κηφισού είναι ακόμα φυσική (κοντά στις πηγές). Επίσης, οι παρακηφίσιοι δήμοι πρέπει να αυξήσουν τη διήθηση του νερού της βροχής, ώστε να μην καταλήγει όλο στο δίκτυο ομβρίων.
«Θα μπορούσαν να θέσουν ένα στόχο, λ.χ. κάθε δήμος να μειώσει κατά 20% τις πλημμυρικές παροχές στο κέντρο του μέσα σε μια δεκαετία, αυξάνοντας τις διαπερατές επιφάνειες (με τη σταδιακή αντικατάσταση λ.χ. των πεζοδρομίων ή των ανοιχτών χώρων στάθμευσης με διαπερατά δάπεδα)», είπε ο κ. Ζαρρής.
Οπως επεσήμαναν χθες οι εκπρόσωποι της «Ροής», η πολιτεία πρέπει να ακολουθήσει το ευρωπαϊκό παράδειγμα και να εγκαταλείψει τη λογική της μετατροπής των ρεμάτων σε τσιμεντένιους αγωγούς. «Ακόμα και σήμερα συνεχίζεται η ίδια πρακτική. Λόγου χάρη, προ ημερών εγκρίθηκε από την περιφέρεια σύμβαση για την υπογειοποίηση του ρέματος Σταμάτη στον Διόνυσο, επειδή ένα μέρος του ρέματος είναι καταπατημένο και χτισμένο. Πληρώνει ο φορολογούμενος για να επιβραβευθεί ο καταπατητής», λέει ο κ. Ζαρρής. Ανάλογα παραδείγματα ανέφερε και ο Νίκος Στάππας, μηχανικός περιβάλλοντος. «Η διευθέτηση του ρέματος της Πικροδάφνης έχει τεθεί σε πρώτη προτεραιότητα παρότι το ρέμα είναι μεσαίας διακινδύνευσης και το έργο θα συνεπάγεται την καταστροφή της φυσικής κοίτης. Το ίδιο και για τον Ερασίνο, ένα από τα τελευταία φυσικά εναπομείναντα ρέματα της Αττικής».
Σχολιάζοντας το πρόσφατα δημοσιοποιημένο masterplan της Περιφέρειας Αττικής, τα μέλη της «Ροής» υποστηρίζουν ότι περιλαμβάνει μια πολύ καλή καταγραφή των υποδομών, αλλά «χωλαίνει» στον τρόπο αξιολόγησης των αντιπλημμυρικών έργων. «Πώς αποφασίζονται τα αντιπλημμυρικά έργα; Με βάση την τεχνική τους ωριμότητα, δηλαδή αν υπάρχουν έτοιμες μελέτες, και σε συνάρτηση με τον πλημμυρικό κίνδυνο κάθε περιοχής», λέει ο κ. Ζαρρής. «Δεν εξετάζονται όμως οι εναλλακτικές, όπως αυτές που εφαρμόζονται σε όλη την Ευρώπη, ή αν ένα έργο απλά θα μεταφέρει το πρόβλημα σε ένα άλλο σημείο».
«Το 1896, τη χρονιά των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων, έγινε μεγάλη πλημμύρα στην Αθήνα με 44 θύματα. Η εφημερίδα “Ακρόπολη” τότε έγραψε στο πρωτοσέλιδό της ότι είναι σφάλμα να χτίζονται σπίτια εντός του ποταμού και ότι αυτά τα σφάλματα πληρώνουμε», ανέφερε η πρόεδρος του Συλλόγου, Χριστίνα Φίλιππα. «Φοβάμαι ότι το πρόβλημα παραμένει επίκαιρο, όπως και η προσήλωσή μας σε πρωτόγονες τεχνικές διευθέτησης των ρεμάτων».
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δημοσιογράφος
https://www.kathimerini.gr/author/giorgos-lialios/
