του Γιώργου Ιωακειμίδη*
Οι απόκοσμες εικόνες του Οκτωβρίου στην Βαλένθια από τις καταστροφικές πλημμύρες με τους εκατοντάδες νεκρούς και με μια πόλη βουτηγμένη στη λάσπη, ξύπνησαν μνήμες του περσινού Σεπτέμβρη στη Θεσσαλία. Πριν λίγες μέρες ήρθε να προστεθεί μια νέα ισχυρή κακοκαιρία που σάρωσε τη χώρα προκαλώντας σοβαρές καταστροφές σε Λήμνο, Ρόδο και Χαλκιδική, αφήνοντας πίσω της δυστυχώς τρεις νεκρούς συνανθρώπους μας. Με την όποια ονομασία τους Borel, Dana, Daniel τα ακραία αυτά καιρικά φαινόμενα, έχουν μια κοινή αιτία πρόκλησης και δεν είναι άλλη από την κλιματική κρίση.
Κοινή αγωνία όλων όσων ζούμε στην Αττική παραμένει η ανεπαρκής έως ανύπαρκτη αντιπλημμυρική θωράκιση της. Τα 54 έργα αντιπλημμυρικής προστασίας που ανακοίνωσε ο κ. Χαρδαλιάς, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2028, είναι μια αρχή ωστόσο αποτελούν μόλις το 1/3 των αντιπλημμυρικών έργων που πρέπει να γίνουν στη μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας. Προς ώρας στο κομμάτι της Πολιτικής Προστασίας η Αττική συνεχίζει να παραμένει απροστάτευτη, με μηδενικό κυβερνητικό σχεδιασμό, χωρίς να φαίνεται ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τα έντονα καιρικά φαινόμενα που είναι σίγουρο ότι θα έρθουν.
Ο άναρχος εγκιβωτισμός του Κηφισού μαζί με τους υπόλοιπους ποταμούς και τα ρέματα της Αττικής δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα καθιστώντας ως κυρίαρχο παράγοντα επικινδυνότητας για την εμφάνιση καταστροφών στην Αττική, ανάλογων με όσα συνέβησαν στη Βαλένθια, καθώς η παροχετευτική ικανότητά τους έχει μειωθεί δραματικά σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες.
Πρόληψη για την κλιματική κρίση σημαίνει μελέτη και γρήγορα έργα.
Το βάρος πρέπει να δοθεί στον Κηφισό. Η μελέτη για τον Κηφισό εκπονήθηκε το 1982(!) ενώ το έργο κατασκευάστηκε 22 χρόνια μετά(!), λαμβάνοντας υπόψη μετρήσεις βροχοπτώσεων από το 1932 ως το 1982(!). Η Αττική, τότε είχε πράσινο, το νερό κρατιόταν εκεί, τώρα δεν κρατιέται και οι αγωγοί που κατέληγαν στον Κηφισό ήταν πολύ λιγότεροι. Σήμερα με την ανεπάρκεια αντιπλημμυρικών έργων το κρίσιμο είναι να καθυστερήσουμε ή να συγκρατήσουμε το νερό να μην φτάσει γρήγορα στον Κηφισό.
Τα πάντα λόγω της κλιματικής κρίσης έχουν αλλάξει. Τίθεται πλέον επιτακτική η ανάγκη εκπόνησης επικαιροποιημένης μελέτης από την πλευρά της Περιφέρειας Αττικής. Μια καινούργια μέτρηση, ένα καινούργιο σχέδιο, με σενάρια που θα εξετάζουν τα διαφορετικά χιλιοστά βροχής με βάση τα σύγχρονα κλιματολογικά δεδομένα, ώστε να προκύψουν συγκεκριμένες προτάσεις για διαφορετικά ενδεχόμενα υδάτινων όγκων.
Ο καθαρισμός των ρεμάτων και της κοίτης του Κηφισού από την πλευρά της Περιφέρειας Αττικής είναι πρωτοβουλίες προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά από μόνες τους δεν αρκούν. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι για την ολοκληρωμένη αντιπλημμυρική θωράκιση της χρειάζονται περίπου αλλά 100 έργα (πέρα των 54 που ήδη έχουν ήδη ανακοινωθεί) καταλαβαίνουμε επομένως ότι η αναγκαιότητα άμεσης εξεύρεσης πόρων που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν για την υλοποίηση τους κρίνεται επιβεβλημένη. Στα παραπάνω να προσθέσουμε την αλλαγή του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου για διαγωνιστικές διαδικασίες τέτοιου είδους, προκειμένου έργα υποδομών να τρέξουν πιο γρήγορα. Όταν μια γέφυρα κάνει να φτιαχτεί στην καλύτερη περίπτωση δύο χρόνια, και ένα αντιπλημμυρικό έργο να κατασκευαστεί στην πενταετία αυτό δεν είναι επιτρεπτό. Φυσικά δεν αναφερόμαστε στην ωρίμανση των μελετών, στην αδειοδότηση και δημοπράτηση που ξεπερνούν ακόμη και τη δεκαετία. Πρέπει να προλάβουμε πριν ζήσει η Αττική αυτά που έζησαν οι κάτοικοι της Θεσσαλίας και της Βαλένθια. Να συνειδητοποιήσουμε την επείγουσα ανάγκη και να αναληφθεί δράση συντονισμένη, μελετημένη και αποφασιστική. Προϋπόθεση αυτής της δράσης είναι η αλλαγή του προσανατολισμού της Περιφέρειας, των Δήμων και, κυρίως, της Κυβέρνησης.
Η Κυβέρνηση επιβάλλεται να σταματήσει να μιλάει μόνο για ανθεκτικότητα, βιωσιμότητα και θωράκιση απέναντι στην κλιματική κρίση. Τα λόγια είναι πλέον περιττά. Χρειαζόμαστε έργα και πράξεις. Αν θέλουμε πρόληψη και αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης η κυβέρνηση οφείλει να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο τώρα.
Η ανθεκτικότητα, η βιωσιμότητα, όλα αυτά τα βαρυσήμαντα και τα αναγκαία, χτίζονται από τα κάτω προς τα πάνω, από το Δήμο προς την Περιφέρεια και την κεντρική διοίκηση. Απαιτείται εδώ και τώρα ένα νέο θεσμικό πλαίσιο Πολιτικής Προστασίας αναλαμβάνοντας όλοι την ευθύνη που τους αναλογεί με ξεκάθαρες αρμοδιότητες και τους απαραίτητους πόρους για να τις ασκήσουν.
Πριν πνιγεί η Αττική οφείλουμε να λειτουργήσουμε συνεργατικά με μια ολιστική παρέμβαση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, των κινδύνων και των απειλών της.
Γιώργος Ιωακειμίδης
* O Γιώργος Ιωακειμίδης είναι μελος του Δ.Σ της ΕΝΠΕ, Επικεφαλής της Παραταξης ΑΤΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ στην Περιφέρεια Αττικής
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο airetos.gr την 6/12/2024
