Σε ανοδική φάση εισήλθε ξανά ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή από τον Οκτώβριο, καθώς αυξήθηκε «ξαφνικά» σε 3,4% τον Οκτώβριο, από 1,6% τον Αύγουστο. Η αύξηση αυτή εξηγείται με τον ίδιο τρόπο που εξηγείται η μεγάλη μείωση τον Σεπτέμβριο σε 1,6%: με την «επίπτωση βάσης».
Οσο υψηλότερος ήταν ο πληθωρισμός τον αντίστοιχο μήνα του 2022, τόσο χαμηλότερος φέτος. Και αντίστροφα: όσο χαμηλότερος τον αντίστοιχο περσινό μήνα, τόσο υψηλότερος φέτος. Τον περσινό Σεπτέμβριο ο πληθωρισμός είχε αγγίξει το ανώτατο σημείο του (12%). Ετσι, ο πληθωρισμός τον φετινό Σεπτέμβριο ήταν πολύ χαμηλός (1,6%). Τον περσινό Οκτώβριο όμως, ήταν 9,1%, οπότε τον φετινό Οκτώβριο ανέβηκε στο 3,4%.
Αυτό που παραμένει σταθερό είναι ο πληθωρισμός της διετίας 2022-2023 σε επίπεδα κοντά στο 13%. Αυτό συμβαδίζει απόλυτα με την αίσθηση που έχουν οι καταναλωτές ότι η συνολική πίεση που δέχονται από τις τιμές είναι περίπου στα ίδια επίπεδα. Για την ακρίβεια, αυτή η πίεση χαλάρωσε ελάχιστα τον Οκτώβριο, καθώς ο πληθωρισμός της διετίας μειώθηκε για πρώτη φορά από την αρχή του έτους ελαφρά κάτω από το 13% (12,8%), παρόλο που ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε σε 3,4%.
Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι ο επίσημος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή θέλει «ειδική ανάγνωση» για να βγουν σωστά συμπεράσματα. Το τι συμβαίνει πραγματικά με τον πληθωρισμό, δηλαδή ποια είναι η πραγματική πίεση που δέχονται τα νοικοκυριά από την ακρίβεια-αύξηση των τιμών των καταναλωτικών προϊόντων, αποδίδεται πιο πιστά από το συνολικό (σωρευτικό) πληθωρισμό της διετίας 2022-2023, όπως αποτυπώνεται στον πρώτο πίνακα, και από τον πληθωρισμό διετίας στην ειδική κατηγορία Τρόφιμα και Μη Αλκοολούχα Ποτά. Αυτή η ειδική κατηγορία απορροφά ένα σημαντικό ποσοστό της μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών με χαμηλό και πολύ χαμηλό εισόδημα.
Οπως φαίνεται λοιπόν από τα στοιχεία των δύο πινάκων, ο συνολικός πληθωρισμός έμεινε σταθερός σε όλη τη διάρκεια σε επίπεδα πάνω από 13% και με ανώτατο επίπεδο το 14,4% τον Μάιο. Ο πληθωρισμός στην «καυτή» υποκατηγορία Τρόφιμα και Μη Αλκοολούχα Ποτά κυμαίνεται σταθερά πάνω από το 20%, με ανώτατο επίπεδο το 26,9% τον Ιούλιο.
Πραγματική αποκλιμάκωση της πίεσης που νιώθουν τα νοικοκυριά θα υπάρξει όταν αποκλιμακωθεί ουσιαστικά ο πληθωρισμός της διετίας, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά τον Οκτώβριο και στους δύο δείκτες, αλλά οριακά. Αυτό σημαίνει ότι ο «ελέφαντας» παραμένει ακόμη στο δωμάτιο και επομένως οι κυβερνητικοί πανηγυρισμοί, όπως του πρωθυπουργού και του κ. Σκρέκα, είναι τουλάχιστον αμετροεπείς.
Οσο για τη συνέχεια, επειδή πέρυσι τους μήνες από Οκτώβριο έως και Δεκέμβριο ο πληθωρισμός αποκλιμακωνόταν, φτάνοντας στο 7,2% τον περσινό Δεκέμβριο, προβλέπεται ότι τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο θα αυξηθεί περαιτέρω προς το 4,5%.
Το ταμπελάκι «-5%»
Τόσο ο πρωθυπουργός πρόσφατα όσο και ο κ. Σκρέκας διαρκώς διαφημίζουν την κυβερνητική πρωτοβουλία εθελοντικής ένταξης των σουπερμάρκετ και προμηθευτών στην πρωτοβουλία για μείωση της τιμής προϊόντων κατά 5%. Η κυβέρνηση προσπάθησε να πείσει τους συνομιλητές της να εντάξουν τις μειώσεις που κάνουν με προσφορές σε συγκεκριμένα προϊόντα στις τιμές των προϊόντων. Μεταξύ άλλων, έτσι οι μειώσεις θα λαμβάνονται υπόψη και στις τιμοληψίες της Στατιστικής Υπηρεσίας, συντελώντας έτσι στην αποκλιμάκωση του Γενικού Δείκτη.
Μία άλλη εφεδρεία για τη μείωση τιμών σε συγκεκριμένα προϊόντα είναι ότι αυτά έχουν πολύ υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη απ’ ό,τι στην Ελλάδα (αισχροκέρδεια), οπότε οι επιχειρήσεις έχουν να κάψουν «λίπος», μειώνοντας λίγο τον βαθμό αισχροκέρδειας… Αν μη τι άλλο, με λίγο μικρότερη τιμή, θα πουλήσουν περισσότερο αν τα προϊόντα τους έχουν το ταμπελάκι «-5%». Τέλος, συνεχίζεται η πρακτική των προσφορών για συγκεκριμένα προϊόντα και πολύ μικρά χρονικά διαστήματα.
Στον προπαγανδιστικό της οίστρο η κυβέρνηση δεν διστάζει να αυτοπροβάλλεται σαν πρωτοπόρα στις συμφωνίες για μείωση των τιμών στην Ευρώπη, όταν 21 χώρες έχουν μειώσει συντελεστές ΦΠΑ σε τρόφιμα, όταν στην Ιταλία η κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία με την Ομοσπονδία Τροφίμων και με ενώσεις που εκπροσωπούν εκατομμύρια εταιρείες, καταστήματα, σουπερμάρκετ και φαρμακεία.
