Συνήθως λησμονούμε – κάποιοι και αγνοούν – ότι ο μεγάλος μας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης πολέμησε στο Αλβανικό Έπος 1940-41, στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Προσβλήθηκε από τύφο και τελικά διασώθηκε “από θαύμα”, όπως ο ίδιος ομολογεί.
Ο Ελύτης συνέθεσε την ελεγεία του για τον ανθυπολοχαγό με σκοπό να τιμήσει τους συμπολεμιστές του στην Αλβανία. Τον Ιούλιο του 1942 έχουμε το πρώτο σχεδίασμα του έργου.
Σημειώνει στην Αυτοπροσωπογραφία του:«Λίγοι ξέρουνε ότι το κύριο βάρος του πολέμου το σήκωναν οι ανθυπολοχαγοί. Και συμβολικά αυτό θέλησα να δείξω ηρωοποιώντας έναν ανθυπολοχαγό, με το Άσμα που έγραψα». Κάποιοι μελετητές υποστηρίζουν πως έγραψε το ποίημα αυτό για το φίλο του ποιητή Γιώργο Σαραντάρη, ο οποίος επίσης πολέμησε στην Αλβανία και πέθανε αφού μεταφέρθηκε στην Αθήνα βαριά άρρωστος. Το έργο δημοσίευσε ο Ελύτης στο περιοδικό Τετράδιο, το 1945.
Σε μια επιστολή του στον Kimon Friar, ο Ελύτης αναφέρθηκε στον έλληνα ήρωα, ενσαρκωμένο στο πρόσωπο του ανθυπολοχαγού, με τα παρακάτω λόγια: “Χίλιες φορές τον είχανε σκοτώσει και χίλιες φορές είχε ξαναναστηθεί ανάμεσά μας. Αυτό ήταν χωρίς αμφιβολία το μέτρο και η αξία ενός πολιτισμού βασισμένου στην αγάπη της ζωής και όχι του θανάτου. Στην ελευθερία που ξαναγεννούσε τη ζωή μέσα απ’ τα ερείπια του θανάτου”.
Να σημειώσουμε ότι το Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, μελοποιήθηκε το 1968, από τον Νότη Μαυρουδή, ως λαϊκό ορατόριο για φωνή χορωδία και ορχήστρα.
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ/LIFO
1 Ρενάτα Καπερνάρου – Έκει Που Πρώτα Εκατοικούσε Ο Ήλιος [0:00] 2 Χρήστος Τσάγκας – Αφήγηση [3:43] 3 Πετρή Σαλπέα – Τώρα Κείτεται [6:05] 4 Χρήστος Τσάγκας – Αφήγηση [8:44] 5.Ω Μην Κοιτάτε – Χορωδία [09:12] 6.Χρήστος Τσάγκας – Αφήγηση [10:43] 7. Ρενάτα Καπερνάρου, Χορωδία – Ήταν Ωραίο Παιδί [12:05] 8. Χρήστος Τσάγκας – Αφήγηση [17:49] 9.Χρήστος Τσάγκας – Αφήγηση [18:28] 10 Ρενάτα Καπερνάρου, Χορωδία – Με Τα Κουρέλια Των Μαλλιών [19:07] 11. Πέτρος Πανδής – Φέρτε Καινούργια Χέρια [21:21] 12.Χρήστος Τσάγκας – Αφήγηση 13, Πέτρος Πανδής – Γειά Σου Μωρέ Ποτάμι [25:19] 14.Χρήστος Τσάγκας – Αφήγηση [27:25] 15 Πέτρος Πανδής, Χορωδία – Κείνοι Που Πράξαν Το Κακό [28:01] 16 Χρήστος Τσάγκας – Αφήγηση [30:37] 17 Πέτρος Πανδής– Μακρύα Χτυπούν Καμπάνες [31:10] 18. Ρενάτα Καπερνάρου, Χορωδία – Τώρα Χτυπάει Πιο Γρήγορα Τ’ Όνειρο
